سندرم گرسنگی شبانه چیست و چگونه می توان با آن مقابله کرد؟
به گزارش تور هند ارزان، تصور کنید که ساعت ها از شب گذشته و شما در حالی که همه خوابیده اند، به سمت آشپزخانه می روید تا چیزی بخورید. این صحنه شاید برای بسیاری از افراد به صورت گاه وبیگاه رخ دهد، اما اگر به یک عادت مکرر تبدیل گردد، ممکن است به سندرم گرسنگی شبانه مبتلا باشید. این بیماری ترکیبی عجیب و چالش برانگیز از مسائل تغذیه ای و خواب است که نه تنها بر سلامت جسمی تأثیر می گذارد، بلکه جنبه های روانی و اجتماعی زندگی فرد را نیز مختل می نماید. در این مقاله قصد داریم با جزئیات کامل به آنالیز این سندرم، علائم، دلایل، درمان و حتی ریشه های تاریخی آن بپردازیم تا تصویری شفاف از این اختلال پیچیده ارائه دهیم.
سندرم گرسنگی شبانه چیست؟
سندرم گرسنگی شبانه (Night Eating Syndrome) یک اختلال تغذیه ای و خواب است که با رفتارهای خاصی از جمله مصرف غیرطبیعی غذا در شب و اختلال در ریتم طبیعی خواب و تغذیه همراه است. برخلاف پرخوری معمول، این اختلال به صورت مداوم و منظم رخ می دهد و افراد مبتلا نمی توانند بدون خوردن غذا به خواب برگردند.
این بیماری برای اولین بار در دهه 1950 شناسایی شد و از آن موقع تا به امروز پژوهش های زیادی برای درک آن انجام شده است. اگرچه به ظاهر ساده به نظر می رسد، اما می تواند به شدت سلامت روانی و جسمی افراد را تحت تأثیر قرار دهد.
علائم و نشانه ها:
سندرم گرسنگی شبانه دارای طیفی از علائم است که می تواند بسته به شدت بیماری و شرایط فرد متفاوت باشد:
- مصرف بیش از 25 درصد کالری در شب: افراد مبتلا معمولاً بخش عمده ای از کالری روزانه خود را بعد از شام و در ساعات پایانی شب مصرف می نمایند.
- بیدار شدن مکرر برای غذا خوردن: برخلاف گرسنگی روزانه، این نوع گرسنگی به صورت ناگهانی و همراه با تمایل شدید به غذاهای خاص مانند شیرینی یا کربوهیدرات ها رخ می دهد.
- کمبود اشتها در صبح: بسیاری از مبتلایان هنگام صبح احساس سیری یا بی اشتهایی می نمایند و اغلب صبحانه را حذف می نمایند.
- مسائل خواب: این افراد معمولاً به دلیل احتیاج به غذا خوردن در طول شب، دچار اختلالات جدی در خواب می شوند.
- احساس گناه و اضطراب: پس از مصرف غذا در نیمه شب، احساس پشیمانی، شرم یا اضطراب در بسیاری از مبتلایان مشاهده می گردد.
- ارتباط با مسائل روانی: این سندرم معمولاً با افسردگی، اضطراب و استرس مزمن همراه است و حتی می تواند این مسائل را تشدید کند.
اپیدمیولوژی و شیوع:
بر اساس آمارهای موجود، سندرم گرسنگی شبانه در حدود 1 تا 2 درصد جمعیت عمومی دیده می گردد، اما در افراد مبتلا به چاقی این اندازه به 10 درصد افزایش می یابد. مطالعات نشان داده اند که این اختلال در زنان بیشتر از مردان رایج است و معمولاً در سنین 20 تا 40 سالگی بروز می نماید.
بعلاوه این اختلال در افرادی که از مسائل روانی یا استرس شغلی رنج می برند یا سابقه افسردگی دارند، بیشتر دیده می گردد. نکته جالب این است که در بعضی فرهنگ ها، الگوهای تغذیه ای مشابه به عنوان بخشی از عادات غذایی پذیرفته شده است، اما وقتی این رفتارها جنبه وسواسی پیدا می نمایند، مشکل ساز می شوند.
دلیل سندرم گرسنگی شبانه:
دلیل دقیق این اختلال به طور کامل تعیین نیست، اما پژوهشگران چندین عامل را به عنوان عوامل مؤثر در بروز این سندرم شناسایی نموده اند:
- اختلالات هورمونی: عدم تعادل در هورمون های مرتبط با اشتها مانند لپتین (هورمون سیری) و گرلین (هورمون گرسنگی) می تواند نقش مهمی داشته باشد.
- مسائل ریتم شبانه روزی: اختلال در ساعت داخلی بدن یا ریتم شبانه روزی می تواند باعث بروز این رفتار گردد.
- استرس مزمن: استرس و اضطراب به طور مستقیم با افزایش تمایل به خوردن غذا در شب مرتبط هستند.
- عوامل ژنتیکی: بعضی از پژوهش ها نشان داده اند که ممکن است عوامل ژنتیکی در بروز این اختلال نقش داشته باشند.
- ارتباط با سایر اختلالات: این سندرم اغلب در افرادی دیده می گردد که از اختلالات خوردن دیگر مانند پرخوری عصبی یا بی اشتهایی عصبی نیز رنج می برند.
تاریخچه و موارد جالب تاریخی:
در سال 1955، آلبرت استنکل، متخصص تغذیه و روان پزشکی، این اختلال را به عنوان یک مشکل مستقل شناسایی کرد. او متوجه شد که بعضی از بیماران با وجود کاهش وزن شدید، شب ها به صورت غیرطبیعی غذا می خورند.
یکی از موارد جالب مربوط به این اختلال در دهه 1980 مشاهده شد که یک ورزشکار حرفه ای به دلیل این اختلال مجبور به بازنشستگی زودهنگام شد. بعلاوه، پژوهشگران در مطالعات فرهنگی نشان داده اند که بعضی جوامع به دلیل عادات غذایی خاص، به صورت ناخواسته الگوهای مشابهی دارند.
درمان:
درمان سندرم گرسنگی شبانه احتیاج به رویکردی جامع دارد و باید هم جنبه های جسمی و هم روانی آن را در نظر گرفت:
- رویکرد روان درمانی: رفتاردرمانی شناختی (CBT) یکی از مؤثرترین روش ها برای یاری به تغییر رفتارهای ناسالم مرتبط با تغذیه شبانه است.
- داروها: در موارد شدید، پزشکان ممکن است از داروهای ضدافسردگی یا مهارنماینده های بازجذب سروتونین استفاده نمایند تا سطح هورمون ها و حالات روانی تنظیم گردد.
- مشاوره تغذیه ای: برنامه ریزی منظم وعده های غذایی، مصرف مواد مغذی و کاهش کربوهیدرات ها می تواند به کنترل اشتهای شبانه یاری کند.
- تمرینات آرام سازی: یوگا، مدیتیشن و تمرینات تنفسی می توانند در کاهش استرس و بهبود کیفیت خواب مؤثر باشند.
- تنظیم چرخه خواب: ایجاد یک روتین خواب منظم و اجتناب از مصرف کافئین یا غذاهای سنگین در ساعات پایانی روز اهمیت زیادی دارد.
سندرم گرسنگی شبانه در فرهنگ و هنر:
در بعضی سریال ها و مستندها به این اختلال اشاره شده است. مثلاً در سریال گریز آناتومی یکی از شخصیت ها با مسائل شبانه در خوردن غذا روبرو بود. بعلاوه، در مستندهای مرتبط با اختلالات غذایی، سندرم گرسنگی شبانه به عنوان یک مشکل رایج اما ناشناخته مورد توجه قرار گرفته است.
سندرم گرسنگی شبانه یک اختلال پیچیده و چندوجهی است که تأثیر آن فراتر از یک رفتار ساده شبانه است. این بیماری نه تنها بر سلامت جسمی، بلکه بر جنبه های روانی و اجتماعی زندگی افراد تأثیر می گذارد. با شناسایی علائم و دریافت درمان مناسب، می توان این اختلال را مدیریت نموده و کیفیت زندگی را بهبود بخشید. اگر شما یا عزیزانتان از این مشکل رنج می برید، یاری گرفتن از متخصصان اولین گام برای بهبود است.
منبع برای مطالعه بیشتر شما: +
منبع: یک پزشک