پیشنهاد مطالعه و تماشای کتاب آخرین قارون از اسکات فیتزجرالد و اقتباس سینمایی اش از الیا کازان - تور هند ارزان

فیتزجرالد تقریبا در حاشیه تمام داستان هاش نظراتش را نوشته است. تعداد اندکی از آن ها شامل نوشته های اوست که با مبین نارضایتی او از آن هاست یا دیدگاهش را درباره تتازهنظر پیرامون آن ها نشان می دهد. هدف او خلق رمانی بود با همان دقت و تمرکزی که در نهایت به خلق گتسبی بزرگ انجامید.

او در اصل برنامه ریزی کرده بود که این رمان حداقل 60 هزار کلمه باشد اما در زمان مرگش حدود 70 هزار کلمه نوشته بود. همان طور که در طرح کلی داستانش هم دیده می شود - و[تازه] این فقط نیمی از رمان بود. او ضمناًً تخمین زده بود که هنگام شروع این کار یک بازه 10 هزار کلمه ای در نظر بگیرد که بعد آن را کوتاه کند اما واضح بود که رمان بیش از 60 هزار کلمه دارد.

این جا موضوع بسیار پیچیده تر از گتسبی بزرگ بود.ترسیم تصویر استودیو های هالیوودی نسبت به پس زمینه زندگی بخوروبنوش در لانگ آیلند به فضای بیشتری برای نمایش نیاز داشت؛ همین طور شخصیت ها به فضای بیشتری برای ظهور خود نیاز داشتند.

بنابراین او در این پیش نویس آخرین قارون که با هدف نشان دادن کار هنرمندان شکل گرفت هر آن چه را برای خلق این اثر لازم داشت، جمع آوری کرد و سروشکل داد و به فهم درست و متقنی از آن چه می خواست بگوید دست یافت ولی نتوانست به جمع بندی نهایی برسد. جالب این که داستان باید تا همین جا هم تحت این موقعیت ها، آماده رسیدن به قدرت و استحکام روایت باشد و شخصیت استار با قوت و اصالت خودی نشان دهد. این تهیه کننده هالیوودی، با آن بدبختی و عظمتش قطعا یکی از چهره های مهم و محوری فیتزجرالد است که حسابی درباره اش فکر کرده و به درک عمیقی از آن رسیده است.

یادداشت های او درباره این شخصیت نشان می دهند که چه طور بالاستار طی یک دوره سه ساله یا بیشتر زندگی کرده است، لبالب از طرز فکر او شده است و تمام راه های ارتباطی او با فعالیت های گوناگون تجاری اش را دنبال کرده است. آموری بلین و آنتونی پچ تجسم های رمانتیک فیتزجرالد بودند و گتسبی و دیک دیور ، کم وبیش تصورات عینی او، اما خیلی عمیق بررسی نشدند.

مونرو استار همان زمان موقعی خلق شد که او با منطقی که حالا دیگر نسبت به آن خیلی اطمینان داشت به نقد این شخصیت نشست و دیگر مطمئن شده بود که می دانست چه طور جایگاه خاصی را در طرح و پلان بزرگ تری به او اختصاص دهد.

از این منظر آخرین قارون حتی در شرایط ناتمام خود، جاافتاده ترین اثر فیتزجرالد است. نیز این که او از اول با هرگونه حرفه و شغلی برخورد جدی داشته است واقعیتی است که در سایر رمان هاش هم جلوه کرده است. کتاب های قبلی فیتزجرالد پرتازه کار ها و پسران کالجی بود که در دوران سرکشی زودگذر بیست سالگی به سر می بردند.

گروه های مردمی در آخرین قارون جزئی و بی اهمیت هستند؛ مونرو استار، برخلاف دیگر قهرمانان آثار اسکات فیتزجرالد، به طرز تفکیک ناپذیری درگیر و گرفتار صنعتی شده است که خود نویسنده نیز در آن عرصه، دستی بر آتش دارد و با تراژدی استار، سرنوشت آن را سربسته بیان می کند. این جا صنعت سینما با دقت ویژه ای از نزدیک بررسی و مطالعه شده است و با لحن شوخ طبع تندوتیزی که نمونه اش در رمان های دیگر یافت نشده است، دراماتیزه شده است. آخرین قارون بهترین رمانی است که در مورد هالیوود داشته ایم و تنها رمانی است که ما را غرق خود می کند.

احتمال تکمیل این پیش نویس ناتمام با خلاصه ای از باقی داستان وجود داشت، همان طور که فیتزجرالد دوست داشت آن را بسط دهد، آن هم با استفاده از متن های کوتاه به جامانده از یادداشت های نویسنده که به وضوح با شخصیت ها و صحنه ها سروکار دارند.

کشف و درک ارتباط بین گتسبی بزرگ و آخرین قارون هنگام خواندن این دو اثر بسیار ارزنده است زیرا برخی کار هایی را نشان می دهند که فیتزجرالد قصد داشت آن را در آخرین قارون انجام دهد.

صفحات آخر گتسبی بزرگ مسلما از نقطه نظر دراماتیک و نثر، از بهترین های داستان نسل ماست. تی. اس. الیوت گفت آن کتاب فیتزجرالد پس از هنری جیمز اولین گام مهمی بود که در رمان امریکایی برداشته شد و قطعا آخرین قارون حتا اگر منظور و هدف نویسنده اش را برآورده نکرده باشد جایگاه خود را بین کتاب های استاندارد به دست آورده است.

ادموند ویلسن

کتاب آخرین قارون

نویسنده : اسکات فیتزجرالد

مترجم : علی رضا کیوانی نژاد

نشر چشمه

با این که هیچ وقت روی پرده سینما نبوده ام اما بزرگ شده صنعت فیلم هستم. بعد ها به من گفتند رودولف والنتینو به تولد پنج سالگی ام آمده بود. این را گفتم که بگویم قبل این که دست چپ وراستم را بشناسم دورادور می دانستم جریان چیست.

یک بار می خواستم خاطراتم را با عنوان دختریک تهیه کننده بنویسم اما در هجده سالگی واقعا چیزی در این باره برای نوشتن ندارید. شاید هم این دست سرنوشت بود وگرنه به بی مزگی ستون لولی پارسون می شد. مثل هر مرد دیگری که می تواند در کار کتان یا فولاد باشد پدرم در صنعت فیلم سازی مشغول بود و من هم با این مسئله کنار آمده بودم. در بدترین حالت می شد گفت من هالیوود را مثل روح سرگردان خانه ای جن زده پذیرفته بودم. می دانستم که باید با این مسئله مشکل داشته باشم اما نداشتم.

گفتنش آسان است اما درکش برای مردم سخت. وقتی در بنینگتون بودم برخی معلمان ادبیات انگلیسی وانمود می کردند اعتنایی به هالیوود یا تولیداتش ندارند یا این که واقعا از آن بیزار بودند. انگار حس می کردند تهدیدی برای موجودیت خودشان است. حتا قبل آن، وقتی در یک صومعه بودم، راهبه ریزه میزه بانمکی از من خواست دست نویس یک فیلم نامه را به او بدهم تا همان طور که قبلا به بچه های کلاسش نوشتن مقاله و داستان کوتاه را درس داده بود، نوشتن فیلم نامه را نیز تدریس کند. کاری را که خواسته بود انجام دادم اما فکر می کنم کلی با آن فیلم نامه کلنجار رفت و به جایی نرسید و سر کلاس هم هیچ اشاره ای به آن نکرد و برایم پس فرستاد، آن هم با تحیر و دلخوری عجیب و بدون هیچ اظهار نظری. برای همین انتظار دارم این اتفاق برای همین داستان هم تکرار شود.

می توانید مثل من هالیوود را امری بدیهی قلمداد کنید و برای درک اهمیتش تلاش نکنید، با این که می توانید به روی خودتان نیاورید و همان طور که از چیز هایی متنفرید که درک شان نمی کنید، از این یکی هم متنفر باشید. البته می توان آن را درک کرد، ولی فقط بخش هایی از آن را. تعداد آدم هایی که درک کاملی از صنعت سینما داشته اند به تعداد انگشتان یک دست هم نمی رسد. و تنها کاری که یک زن می تواند برای درک سینما انجام دهد این است که به یکی از همان معدود مرد ها نزدیک شود.

من منظره جهان از پنجره هواپیما را خوب می شناختم. پدرم همیشه وادارمان می کرد این طور به مدرسه و کالج برویم و برگردیم. بعد مرگ خواهرم، وقتی هنوز دو سال به فارغ التحصیلی ام مانده بود، خودم به تنهایی می رفتم و برمی گشتم و این رفت و آمد ها همیشه مرا یاد خواهرم می انداخت و یک جور هایی جدی و کم حرفم می کرد. گاهی یکی از هالیوودی هایی که خوب می شناختم شان، یا یکی از آن پسر های خوش تیپ کالج، سوار هواپیما می شد اما در دوره رکود اقتصادی کمتر پیش می آمد. به ندرت در طول سفر واقع خوابم می برد چون هم به فکر النوراخواهرم بودم، هم تفاوت فاحش میان شرق و غرب امریکا نمی گذاشت راحت بخوابم - دست کم نه تا زمانی که ما آن فرودگاه های کوچک و دورافتاده را در تنسی ترک می کردیم.

این سفر خیلی مشقت بار بود جوری که مسافران از همان اول به دو گروه تقسیم شده بودند: آن ها که فوری خوابیدند و آن ها که پلک روی هم نگذاشتند. دو نفر از همین مسافران گروه دوم دو جایگاه آن طرف تر از من نشسته بودند و از حرف های جسته و گریخته شان دستم آمد که هالیوودی اند، ظاهر یکی شان به خصوص بیشتر به این قضیه می خورد؛ مرد یهودی میان سالی که یک درمیان یا با لحنی عصبی حرف می زد یا در سکوتی آزاردهنده جوری قوزاو تقلا می کرد که با خودتان می گفتید الآن است که بپرد؛ دیگری مردی سی ساله بود، رنگ پریده، چهارشانه با سرو وضعی ساده که مطمئن بودم او را قبلا دیده بودم، احتمالا در خانه خودمان یا جای دیگری. البته این مربوط به آن موقع ها بود که دختربچه بودم؛ بنابراین از این که مرا به جا نیاورد خیلی هم ناراحت نشدم.

مهمان دار هواپیما دختری بود قدبلند، مجذوب کننده و سبزه روشن، از آن ها که مرد ها برای شان سرودست می شکنند - به من گفت اگر بخواهم می تواند جای خوابم را آماده کند.

عزیزم، آسپرین می خواهی؟ یا نیمبیوتال؟ به دلیل توفان شدید ماه جون دسته جایگاه ام را گرفت و تلوتلویی خورد.

نه.

فیلم آخرین قارون - The Last Tycoon

این فیلم در سال 1976به کارگردانی الیا کازان ساخته شده. فیلمنامه اش را هارولد پینتر، برمبنای رمانی اسکات فیتس جرالد نوشته و در آن رابرت دنیرو، رابرت میچم، تونی کورتیس، ژان مورو، جک نیکلسن، دانلد پلیزنس، اینگرید بولتینگ، ری میلاند بازی کرده اند.

دوران بحران اقتصادی. مونرو استار (دنیرو)، سرپرست تولید یک کمپانی فیلم سازی است. اگرچه رئیس کمپانی، پت بریدی (میچم) از استار خوشش نمی آید اما دخترش، سسیلیا (راسل) او را می پرستد. شبی در یک مهمانی، زلزله ای رخ می دهد و وقتی جمعیت وحشت زده بیرون می ریزند، استار خوشش نمی آید اما دخترش، سسیلیا (راسل) او را می پرستد. شبی در یک مهمانی، زلزله ای رخ می دهد و وقتی جمعیت وحشت زده بیرون می ریزند، استار متوجه دو دختر می شود که یکی از آنان ناگهان همسر متوفایش، مینا را به یادش می آورد…

این فیلم از آن فیلم هایی است که نسل تازه و قدیم هالیوود را در کنار هم گرد آورده اما چندان هم درخشان نبوده است.